മിസൈലുകളും വിക്ഷേപണവാഹനങ്ങളും ആകാശത്തേക്ക് കുതിച്ചുയരുന്നന്ത് മനോഹരമായ ഒരു കാഴ്ചയാണ് ..പക്ഷെ ആദ്യകാല റോക്കറ്റുകളുടെയും വിക്ഷേപണവാഹനങ്ങളുടെയും പരീക്ഷണം പലപ്പോഴും ദുരന്തങ്ങളിലാണ് കലാശിച്ചിട്ടുള്ളത് .അത്തരം ഒരു വൻ ദുരന്തമാണ് നെടെലിൻ ദുരന്തം . 1960 ൽ മുൻ സോവിയറ്റു യൂണിയനിലാണ് ഈ ദുരന്തം സംഭവിച്ചത് .ആ അപകടത്തിൽ അന്നത്തെ സോവിയറ്റു മിസൈൽ /റോക്കറ്റ് സൈന്യത്തിന്റെ തലവൻ മാർഷൽ മെട്രോഫാൻ നെഡലിനും(Mitrofan Ivanovich Nedelin ) കൊല്ലപ്പെട്ടിരുന്നു . അതിനാലാണ് ആ ദുരന്തം നെടെലിൻ ദുരന്തം എന്നറിയപ്പെടുന്നത്
.
മെട്രോഫാൻ നെടെലിൻ (Mitrofan Ivanovich Nedelin )
---
സോവിയറ്റു സൈന്യത്തിലെ എയറ്റവും ഉന്നതമായ പദവി വഹിച്ചിരുന്ന ഒരു സൈനികഉദ്യോഗസ്ഥനായിരുന്നു മെട്രോഫാൻ നെടെലിൻ .രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധത്തിൽ സുത്യർഹമായി പോരാടി ഹീറോ ഓഫ് സോവിയറ്റു യൂണിയൻ പദവി നേടിയ ആളാണ് നെടെലിൻ. സോവിയറ്റു യൂണിയന്റെ ബാലിസ്റ്റിക് മിസൈൽ പദ്ധതിയുടെ സൈനിക മേൽനോട്ടം ആദ്യകാലത്തു അദ്ദേഹമായിരുന്നു നടത്തിയിരുന്നത് .നെടെലിൻ ദുരന്തം നടക്കുമ്പോൾ സോവിയറ്റു സേനയിൽ ''ചീഫ് മാർഷൽ ഓഫ് ആർട്ടിലറി '' ആയിരുന്നു മെട്രോഫാൻ നെടെലിൻ
--
നെടെലിൻ ദുരന്തം
----
ഇപ്പോഴത്തെ കസാഖിസ്ഥാനിൽ ബെയ്കനോർ കോസ്മോഡ്രോമിൽ വച്ചാണ് 1960 ഒക്ടോബർ 23 ന് ദുരന്തം സംഭവിക്കുന്നത് ..ഭൂഖണ്ഡാന്തര ബാലിസ്റ്റിക് മിസൈൽ ആയ R-16 ഇന്റെ പരീക്ഷണ വിക്ഷേപണം നടത്തുന്ന തയാറെടുപ്പിലായിരുന്നു നേടേലിനും സഹപ്രവർത്തകരും .നൂറ്റി നാൽപതു ടൺ ഭാരവും പതിമൂവായിരം കിലോമീറ്റര് റേഞ്ചുമുള്ള ഒരു ഭീമൻ ഭൂഖണ്ഡാന്തര ബാലിസ്റ്റിക് മിസൈൽ ആയിരുന്നു R-16 .വലിയ തെർമോ ന്യൂക്ലിയർ ബോംബുകൾ വഹിക്കാൻ പ്രാപ്തമായിരുന്നു ഈ ഭൂഖണ്ഡാന്തര ബാലിസ്റ്റിക് മിസൈൽ .ഈ മിസൈലിൽ ഹൈപെർഗോളിക് ദ്രാവകങ്ങൾ ആണ് ഇന്ധനമായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നത് ..പരസ്പരം കോണ്ടാക്ടിൽ വരുമ്പോൾ തന്നെ വലിയ തോതിൽ ഊർജം പുറത്തുവിട്ട കത്തുന്ന ദ്രാവകങ്ങളാണ് ഹൈപെർഗോളിക് ദ്രാവകങ്ങൾ.പ്രസ്തുത മിസൈലിൽ നൈട്രിക് ആസിഡും ഹൈഡ്രസിനും ആയിരുന്നു ഹൈപെർഗോളിക് ദ്രാവകങ്ങൾ.ബോൾഷെവിക് വിപ്ലവത്തിന്റെ വാർഷികമായ നവംബര് ഏഴിന് മുൻപ് പരീക്ഷണം നടത്താൻ വേണ്ടി പല സുരക്ഷാ മുൻകരുതലുകളും അവഗണിച്ചുകൊണ്ടാണ് ഒരുക്കങ്ങൾ നടത്തിയത് ..പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് വേഗത പോരാ എന്ന് തോന്നിയ നേടെലിന് ഒരു കസേരയിട്ട് പരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്തിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന മിസൈലിനടുത്തു തന്നെ പോയിരുന്നു .തന്റെ സാമീപ്യം പ്രവർത്തനങ്ങളെ വേഗത്തിലാക്കും എന്ന അദ്ദേഹം കണക്കു കൂട്ടി .മുൻപിൻ നോക്കാതെയുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഒരു ഷോർട് സർക്യൂട് വരുത്തിവച്ചു ദ്രാവകങ്ങൾ ഹൈപെർഗോളിക് ആയതിനാൽ ഒരു സ്ഫോടനം നടക്കാൻ മറ്റൊരു കാരണവും വേണ്ടിവന്നില്ല .നൂറ്റി ഇരുപതു ടണിലധികം റോക്കറ്റ് ഇന്ധനം വൻശക്തിയോടെ പൊട്ടിത്തെറിച്ചു . നെടെലിൻ ഉൾപ്പെടെ എഴുപത്തി എട്ടുപേർ കൊല്ലപ്പെട്ടു പലരുടെയും മൃതശരീരങ്ങൾ പൂർണമായും ജ്വലിച്ചു പോയിരുന്നു .
--
അനന്തരം
---
സോവിയറ്റു യൂണിയൻ അങ്ങി
--
അനന്തരം
---
സോവിയറ്റു യൂണിയൻ അങ്ങി